AI phác họa những ngành nghề của Tập đoàn trong tương lai ra sao?
- 09:06 - 12.11.2025
Công nghệ vệ tinh, bán dẫn, trực thăng, không còn là viễn cảnh xa xôi. Nhiều đơn vị được thành lập để hiện thực hoá các viễn cảnh này. Chùm ảnh giới thiệu sinh động những công nghệ Viettel tương lai.
Tháng 8, Tập đoàn đã quyết định thành lập Trung tâm Công nghệ Hàng không Viettel (Viettel Aviation Tech Center – VATC). Trung tâm được hình thành trên cơ sở điều chuyển toàn bộ nhiệm vụ và nhân sự của Bộ phận Phát triển máy bay trực thăng và cánh bằng thuộc Ban Công nghiệp Công nghệ cao. Đây là bước đi chiến lược nhằm nâng cao năng lực công nghiệp hàng không hiện đại, tiến tới làm chủ các công nghệ lõi phục vụ cả quân sự và dân sự.
AI tưởng tượng ra máy bay trực thăng của Viettel được thiết kế theo mô hình nhà máy thông minh, nơi quy trình sản xuất được số hóa và kiểm soát tự động ở từng công đoạn. Ở cuối dây chuyền, khu thử nghiệm buồng gió và bài kiểm tra treo được thực hiện tự động, đảm bảo mỗi chiếc trực thăng khi xuất xưởng đều đạt chuẩn an toàn hàng không nghiêm ngặt. Không chỉ là nơi sản xuất, nhà máy còn là biểu tượng cho tư duy làm chủ công nghệ, tự nghiên cứu – tự chế tạo của Viettel trên hành trình bước vào lĩnh vực công nghiệp hàng không thế hệ mới.
Tháng 4/2025, Tập đoàn đã thành lập Trung tâm Bán dẫn Viettel (Viettel Semiconductor Center – VSI). Trước đó một tháng, trong buổi làm việc với Tập đoàn ngày 17/3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Viettel nhiệm vụ phát triển các công nghệ lõi, trọng tâm là xây dựng nhà máy sản xuất chip bán dẫn, dự kiến khởi công trong năm 2025. Đây là dự án mang tính chiến lược quốc gia, nhằm tăng cường năng lực tự chủ về bán dẫn – lĩnh vực giữ vai trò then chốt trong chuyển đổi số và công nghiệp quốc phòng.
Hiện Viettel đã tự thiết kế và làm chủ nhiều dòng chip phục vụ 4G, 5G, thiết bị mạng lõi, thông tin liên lạc và radar. Trong năm 2025, Tập đoàn sẽ hoàn thiện đề án xây dựng nhà máy sản xuất chip bán dẫn quy mô nhỏ với công nghệ hiện đại, trình Bộ Quốc phòng và Thủ tướng Chính phủ xem xét triển khai. Viettel đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có nhà máy sản xuất chip bán dẫn tại Việt Nam.
AI hình dung về một tương lai gần, nơi Viettel đã làm chủ dây chuyền sản xuất bán dẫn. Bên trong nhà máy sạch đạt chuẩn Class 1, không khí được lọc đến mức gần như tuyệt đối tinh khiết. Trên những tấm wafer silicon mỏng như sợi tóc, các dòng mạch điện tử hiện ra không phải nhờ bàn tay con người, mà nhờ máy quang cắt với chùm tia cực tím sâu – chạy chính xác đến từng nanomet. Mỗi lần chiếu tia là một lớp logic mới được “in” lên bề mặt silicon, như khắc trí tuệ của con người vào vật chất.
Kỹ sư Viettel không còn kiểm tra linh kiện theo cách truyền thống. Các kỹ sư nhìn thấy dữ liệu hiện nổi quanh mỗi wafer: nhiệt độ, độ nhiễu, mật độ transistor. Trên tường kính, mô hình digital twin hiển thị cả dây chuyền như một bản đồ sống – chỉ số vận hành biến thiên theo thời gian thực, từng rung động nhỏ cũng được ghi lại như nhịp tim của một sinh thể công nghệ.
Máy tính lượng tử đang mở ra một kỷ nguyên mới trong xử lý dữ liệu, với khả năng vượt xa giới hạn của các hệ thống máy tính truyền thống. Đối với Viettel, công nghệ này không chỉ là xu hướng tương lai mà là cơ hội chiến lược để nâng cao năng lực tính toán, tối ưu hóa mạng lưới viễn thông, bảo mật thông tin quân sự – quốc phòng và phát triển các giải pháp trí tuệ nhân tạo ở quy mô lớn. Bằng việc chủ động nghiên cứu, hợp tác và từng bước làm chủ công nghệ lượng tử, Viettel có thể tạo ra ưu thế cạnh tranh dài hạn, góp phần định hình vị thế Việt Nam trong bản đồ công nghệ cao toàn cầu.
Viettel đã trao đổi, đặt vấn đề với nhiều đối tác để hợp tác nghiên cứu công nghệ máy tính lượng tử, tiến đến hiện thực hoá các ứng dụng lượng tử trong tối ưu mạng viễn thông, bảo mật lượng tử và tăng tốc xử lý dữ liệu phục vụ AI và quốc phòng. Trong lộ trình dài hạn, Viettel hướng tới từng bước làm chủ các thành phần phần cứng – phần mềm lượng tử cốt lõi, xây dựng đội ngũ chuyên gia nòng cốt và tham gia vào hệ sinh thái nghiên cứu lượng tử toàn cầu, qua đó khẳng định năng lực công nghệ cao của Việt Nam trên trường quốc tế.
Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn nhấn mạnh tinh thần của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị: “Viettel mong sớm hình thành và có hướng dẫn sử dụng Quỹ để doanh nghiệp có thêm nguồn lực triển khai kịp thời các nhiệm vụ trong các chiến lược quốc gia; tập trung vào những dự án công nghệ nền tảng, mang tính hạ tầng và bao trùm như bán dẫn, vệ tinh quỹ đạo thấp, các sản phẩm công nghiệp quốc phòng lưỡng dụng… tránh phân bổ dàn trải, chia nhỏ nguồn lực".
Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước định hướng phát triển công nghiệp quốc phòng theo hướng lưỡng dụng, nhiều chương trình khoa học công nghệ trọng điểm được thúc đẩy, trong đó có công nghệ hàng không vũ trụ và vệ tinh – lĩnh vực được xác định trong Nghị quyết 57-NQ/TW như một trụ cột để tạo đột phá đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Được giao nhiệm vụ trong lĩnh vực này, Viettel vinh dự đảm nhận nghiên cứu và phát triển các sản phẩm công nghệ cao trong hàng không vũ trụ, bao gồm hệ thống vệ tinh phục vụ quốc phòng – an ninh và phát triển kinh tế. Đơn vị đang đẩy mạnh tự lực tự chủ, làm chủ thiết kế hệ thống, công nghệ tích hợp – thử nghiệm, công nghệ lõi và công nghệ khai thác vận hành, với quyết tâm hoàn thành và vượt các mục tiêu được giao.
Trong nhiệm kỳ 2020–2025, Viettel đã khẳng định tầm vóc, uy tín và nội lực phát triển mạnh mẽ. Trong hình dung của trí tuệ nhân tạo, tương lai của Viettel hiện lên cảnh tượng yên lặng trong các nhà máy, phòng thử nghiệm và trung tâm điều khiển. Ở nơi đó, công nghệ không còn là thứ được nhập khẩu hay học hỏi lại, mà được tạo ra từ chính đôi tay và trí tuệ của người Việt.
Công nghệ năng lượng là một trong những lĩnh vực then chốt quyết định năng lực tự chủ và sức cạnh tranh quốc gia trong tương lai. Với nền tảng khoa học công nghệ và năng lực nghiên cứu – sản xuất đã được kiểm chứng, Viettel có cơ hội tham gia sâu vào chuỗi giá trị năng lượng mới, từ lưu trữ năng lượng, năng lượng tái tạo đến các giải pháp tối ưu hóa và vận hành thông minh. Làm chủ công nghệ năng lượng không chỉ giúp Viettel đảm bảo an ninh năng lượng cho hạ tầng viễn thông và quốc phòng, mà còn đóng góp vào mục tiêu quốc gia về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh, nâng vị thế công nghệ của Việt Nam trên trường quốc tế.
AI cho viễn cảnh Viettel đang nghiên cứu và phát triển robot hình người và robot tự hành, hướng đến khả năng vận hành linh hoạt trong môi trường công nghiệp và dân sự. Trong đó, các dòng robot AGV (xe tự hành) do Viettel tự thiết kế và tích hợp công nghệ điều khiển, cảm biến và trí tuệ nhân tạo đã được ứng dụng thành công trong hệ thống chia chọn hàng hóa của Tổng công ty Bưu chính Viettel, giúp tối ưu năng suất, giảm sức lao động thủ công và nâng cao độ chính xác trong vận hành. Đây là bước tiến quan trọng để Viettel từng bước làm chủ hệ thống robot tự hành quy mô lớn, tiến tới phát triển các dòng robot có khả năng tương tác, hỗ trợ người lao động trong nhà máy, bệnh viện, trung tâm logistics và thậm chí ngoài hiện trường quân sự.
AI vẽ ra bức tranh trong tương lai Viettel đã hướng tầm nhìn vượt xa khỏi giới hạn tốc độ truyền tải. Hệ thống kết nối thế hệ mới do Viettel phát triển sẽ cho phép thông tin lưu chuyển liền mạch giữa mặt đất – đại dương – không trung, với mạng vệ tinh quỹ đạo thấp, trạm mặt đất và thiết bị thông minh hoạt động như một chỉnh thể thống nhất. Kết nối không chỉ nhanh hơn, mà thông minh hơn, tự thích ứng, tự tối ưu theo nhu cầu thời gian thực.
Khi đó, mạng không đơn thuần truyền dữ liệu mà truyền hiểu biết. Thiết bị y tế có thể chẩn đoán từ xa trong vài giây, cảm biến thiên nhiên cảnh báo sớm thảm họa, UAV và vệ tinh phối hợp để bảo vệ chủ quyền thầm lặng. Viettel không chỉ xây dựng mạng lưới để con người giao tiếp, mà kiến tạo một hạ tầng trí tuệ – nơi kết nối trở thành nền tảng phát triển bền vững, an ninh và sáng tạo của quốc gia.
