Năm 2019, Viettel khai trương tòa nhà trụ sở mới của Tập đoàn tại Lô D26, khu đô thị mới Yên Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) theo hướng xanh, thông minh, thân thiện môi trường. Đây là mốc dấu tiếp theo của Viettel về phát triển bền vững gắn với phát triển xanh trong giai đoạn phát triển thứ 4 của mình. 

Trên thực tế, phát triển bền vững là chiến lược được Viettel kiên trì thực hiện từ những ngày đầu khởi nghiệp với triết lý “Kinh doanh gắn liền với trách nhiệm xã hội”. Mục tiêu đặt ra là sử dụng công nghệ để tham gia giải quyết các bài toán, các thách thức của xã hội, mang lại giá trị và tạo ra ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng và thế giới xung quanh.

Với quy mô và tầm vóc của Viettel hiện nay, yêu cầu sẽ càng khắt khe hơn, và bản thân Viettel cũng tự đặt ra cho mình trách nhiệm cao hơn. Không chỉ dừng ở việc tạo công ăn việc làm, tạo cơ hội kết nối cho tất cả mọi người, không bỏ ai lại phía sau trong cuộc cách mạng 4.0, Viettel đã bắt đầu đặt ra mục tiêu phải tham gia bảo vệ môi trường, góp phần tham gia vào quá trình chuyển đổi xanh của Chính phủ.

Bài toán nhiều tham số

Tính riêng năm 2023, Viettel tiêu thụ khoảng 2 triệu Kwh điện năng. Phần lớn năng lượng tiêu thụ nằm ở lĩnh vực vận hành khai thác mạng lưới của Viettel (gồm 324 toà nhà và toàn bộ hạ tầng viễn thông) với 1,5 triệu Kwh điện tiêu thụ, lượng phát thải CO2 khoảng 1 triệu tấn. Đó là những chia sẻ của anh Lê Bá Tân, nguyên Trưởng Ban Kỹ thuật Tập đoàn, nay là Giám đốc Viettel IDC.

“Viettel ý thức được việc này và xây dựng chiến lược để ứng phó”, anh Lê Bá Tân khẳng định. Các hành động tiết kiệm và nâng cao hiệu quả năng lượng được triển khai quyết liệt ở 2 lĩnh vực: hạ tầng viễn thông và hạ tầng dữ liệu. Viettel hiện có 11 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm đã thực hiện lập kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.

Các tham số cho bài toán công nghệ xanh đòi hỏi sự đồng bộ từ quy hoạch vị trí, thiết kế và lựa chọn công nghệ, vận hành khai thác và chiến lược kinh doanh. Mỗi lựa chọn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, giá thành và sự phát triển của đơn vị. 

Thách thức lớn nhất mà Viettel phải đối diện khi triển khai chiến lược phát triển xanh là tăng chi phí đầu tư thiết bị và công nghệ mới thay thế cho các thiết bị cũ có hiệu năng thấp, đầu tư phát triển các hệ phần mềm quản lý thông minh, tăng chi phí sản xuất do bù đắp phát thải carbon. Giá bán thiết bị hiệu suất năng lượng từ 90% lên 95% là khác nhau và để tăng hiệu suất từ 95% lên 97-98% thì chi phí tăng rất cao.

Tuy vậy, nếu nhìn dài hạn, sản phẩm Viettel đạt tiêu chuẩn cao về bền vững sẽ tăng cơ hội kinh doanh, hợp tác đặc biệt với các tập đoàn lớn trên thế giới có nhu cầu cao về chuyển đổi xanh. Viettel có thể tận dụng nguồn tín dụng xanh từ các cam kết quốc tế và nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu của Viettel. Bởi vậy, các tính toán cần đạt được sự cân bằng cần thiết giữa mục tiêu bền vững và các mục tiêu kinh doanh. Các mục tiêu dự án cũng cần được thay đổi theo dài hạn, thay vì chỉ so sánh con số đầu tư ban đầu. Những điều này có thể thay đổi cách quy hoạch, đánh giá và thẩm định các dự án đầu tư.

Khi thiết kế tòa nhà cho DC tại Hòa Lạc, công trình lần đầu có thêm lớp “vỏ” bên ngoài để giảm tác động môi trường, hạ nhiệt độ bên trong và giảm bớt chi phí vận hành về sau đã làm chi phí đầu tư tăng thêm một khoản đáng kể. Tuy vậy, kiên trì theo đuổi công nghệ thân thiện với môi trường, Viettel IDC đã ứng dụng thành công nhiều công nghệ mới, chỉ số PUE (Power usage effectiveness – Hiệu quả sử dụng điện năng) của Viettel đạt 1,4 - tốt nhất tại Việt Nam (Chỉ số PUE tốt nhất tuyệt đối là 1, thông thường là 1,6 - 1,7). Mỗi phép toán thực hiện ở DC xanh của Viettel tiêu tốn ít điện năng hơn so với khi thực hiện ở một DC khác. 

Hiện tại, Viettel IDC là đơn vị đầu tiên và duy nhất trong lĩnh vực DC tại Việt Nam có xây dựng báo cáo phát triển xanh, phát hành lần đầu năm 2022 và giành được các chứng chỉ tiêu chuẩn như LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) hay ISO 50001 về quản lý năng lượng yêu cầu một hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ và hiện đại, từ việc thiết kế tòa nhà đến việc quản lý năng lượng, từ thiết bị phần cứng đến quy trình vận hành. Thực tế, Viettel IDC nắm bắt được cơ hội phát triển kinh doanh với ưu thế của các chứng chỉ xanh, liên tục có hợp đồng từ các tập đoàn lớn. 

Lời giải xanh hoá từ mã gene

Từ thực tiễn, đồng chí Lê Hoài Nam, PGĐ Viettel IDC cho biết việc lựa chọn, đầu tư và vận hành công nghệ chỉ là một phần trong toàn bộ quá trình bảo vệ môi trường. Để thực sự có được một tổ chức xanh sẽ cần sự tham gia của tất cả mọi người. 

“Tôi tin rằng mã gene xanh sẵn có trong mỗi con người. Chỉ cần chúng ta kích hoạt nó lên trong hoạt động thường ngày, hiệu quả sẽ vô cùng lớn”, anh Nam nói. 

Những hệ thống hiệu suất cao nếu không được bảo trì thường xuyên đúng cách sẽ dần giảm hiệu quả. Thiết kế vận hành trong tòa nhà được khoa học, giảm bớt các lượt thang máy lên xuống cũng là tiết kiệm năng lượng. Tất cả những điều đó đã được người Viettel làm một cách tự nhiên từ các phong trào tiết kiệm. 

“Đây là bài toán lâu dài, nhưng chúng ta đã bắt đầu và sẽ tường minh về mặt chỉ tiêu”, anh Lê Bá Tân nhấn mạnh. Cũng từ năm 2025, Ban Kỹ thuật sẽ bảo vệ một chiến lược để ra được mục tiêu trung và dài hạn của từng năm, có xem xét đánh giá đến hiệu quả đầu tư. Khi làm tốt cho viễn thông trong nước thì sẽ lan toả các thị trường. 

Nhận thức rất rõ về tầm quan trọng của phát triển xanh và sự quyết tâm của Chính phủ trong thực hiện chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số, chiến lược về công nghệ xanh thể hiện tầm nhìn của Viettel trên hành trình phát triển bền vững. Đó cũng là bước tiến vững chắc của người Viettel khẳng định sứ mệnh “tiên phong kiến tạo xã hội số” của mình.