Đằng sau ánh hào quang của những chiến thắng là một hành trình đầy gian nan, áp lực và nỗ lực không ngừng nghỉ. Trong tập podcast "Áp lực và động lực từ bàn tay trên ngực trái" thuộc chuyên mục Viettel Vibes, chúng ta đã có dịp trò chuyện với Bùi Tiến Dũng, đội trưởng CLB bóng đá Thể Công - Viettel. Anh là một cầu thủ xuất sắc, từng giành nhiều danh hiệu cá nhân và góp công lớn vào những chiến tích của đội tuyển quốc gia.

Tuy nhiên, đằng sau những vinh quang ấy là hành trình đầy thử thách. Gia nhập Viettel từ khi mới 15 tuổi, Dũng từng trải qua những năm tháng tự ti về năng lực và khó khăn khi phải ngồi dự bị. Có những lúc anh từng nghĩ đến việc từ bỏ, nhưng trong bóng đá, cơ hội đến bất ngờ, và Dũng luôn sẵn sàng nắm lấy chúng. Từ một cậu bé ít cơ hội ra sân, đến năm 19 tuổi, Dũng đã dần được tin tưởng và ra sân nhiều hơn. Anh từng bước tích lũy bản lĩnh, kinh nghiệm và niềm tin vào chính mình. Giờ đây, trong vai trò đội trưởng, Dũng không chỉ dẫn dắt các đồng đội trên sân mà còn kết nối các thế hệ cầu thủ, từ tài năng trẻ đến những cầu thủ quốc tế, xây dựng một tập thể kỷ luật và đầy khát khao chiến thắng.

Áp lực là điều không thể tránh khỏi. Khi kết quả không như kỳ vọng, Dũng đã từng tự hỏi liệu mình có xứng đáng tiếp tục mang băng đội trưởng? Nhưng qua từng trận đấu, anh nhận ra rằng: "Bóng đá mà, hôm nay thắng, ngày mai thua là chuyện bình thường". Chính những lần thất bại đã giúp Dũng trưởng thành và ngày càng vững vàng hơn. Anh hiểu rằng nhiệm vụ của mình là không ngừng cố gắng, mỗi ngày tốt hơn hôm qua.

Ngay cả khi đối mặt với chấn thương hay những nỗi đau cá nhân, Dũng vẫn luôn chọn cách gác lại mọi lo âu, tập trung hết mình cho sân cỏ. Với anh, mỗi chiến thắng không chỉ là thành quả cá nhân mà còn là món quà tinh thần dành cho những người yêu thương.

Trong sự nghiệp cầu thủ, ngoài những giây phút vinh quang, còn vô vàn áp lực - từ áp lực thành tích, áp lực thất bại, đến kỳ vọng của người hâm mộ. Dũng luôn tự nhắc nhở mình và đồng đội rằng: "Điều quan trọng nhất là giữ vững tinh thần, không ngừng tiến về phía trước và nuôi dưỡng ngọn lửa khát khao chiến thắng".

Cân bằng cũng cần rèn luyện

Tiến Dũng chia sẻ rằng áp lực và kỳ vọng là điều tất yếu trong sự nghiệp cầu thủ và công việc của họ là tập trung vào việc mình cần làm. Chỉ một câu nói đơn giản ấy đã cho thấy Tiến Dũng sở hữu một tâm lý vô cùng vững vàng. Chuyên gia Khánh Nguyễn cho rằng khả năng giữ bình tĩnh trước áp lực xuất phát từ cách mỗi người nhìn nhận và phản ứng với tình huống.

Theo Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA), căng thẳng là phản ứng tự nhiên khi ta cảm thấy môi trường xung quanh vượt quá khả năng hiện có. Áp lực hiện diện trong công việc, gia đình, các mối quan hệ... và đôi khi, căng thẳng là phản ứng bản năng khi chúng ta gặp phải một tình huống khó khăn.

Tuy nhiên, điều thú vị là tại sao có người rất dễ căng thẳng, trong khi người khác lại giữ được bình thản? Câu trả lời nằm ở một công thức đơn giản:

Căng thẳng = Tình huống vượt năng lực + Cách ta nhìn nhận và phản ứng với tình huống đó.

Khi chúng ta xem một thử thách là "áp lực", thì áp lực lập tức hiện diện. Nhưng nếu chúng ta coi nó như một phần tất yếu của cuộc sống, cảm giác căng thẳng sẽ giảm đi rất nhiều. Giống như Tiến Dũng luôn nhìn nhận áp lực như một phần của nghề nghiệp.

Để có thể duy trì khả năng nhìn nhận tích cực, một phần là do tính cách và môi trường xung quanh, nhưng phần lớn là kết quả của quá trình rèn luyện. Chúng ta có thể học cách điều chỉnh góc nhìn để giảm bớt căng thẳng.

Cách rèn luyện cân bằng nội tâm:

1. Quan sát tư duy của chính mình: Khi đối mặt với một tình huống khó khăn, hãy lắng nghe chính mình. Bạn có đang nghĩ “Áp lực quá, mình chịu không nổi!” hay “Đây là thử thách, mình sẽ vượt qua”? Chính những suy nghĩ này định hình cảm xúc của bạn. Nếu bạn luôn xem khó khăn là áp lực, bạn sẽ luôn cảm thấy nặng nề.

2. Thay đổi góc nhìn: Nếu cảm thấy bị cuốn vào cảm xúc tiêu cực, hãy tự hỏi: "Liệu mình có thể nhìn nhận việc này theo cách khác không?", "Mình đã từng vượt qua chuyện tương tự chưa?", "Người khác sẽ nghĩ gì trong hoàn cảnh này?",... Những câu hỏi này giúp phá vỡ tư duy cũ, mở ra những cách tiếp cận linh hoạt hơn.

Cân bằng nội tâm không phải là năng lực bẩm sinh mà là kết quả của quá trình rèn luyện lâu dài. Giống như sức bền thể chất, khả năng chịu đựng áp lực tâm lý cũng cần được tập luyện. Không ai ngay từ đầu đã có thể chịu đựng áp lực đỉnh cao mà không cảm thấy lo lắng. Và Dũng cũng không ngoại lệ, anh đã trải qua nhiều trận đấu căng thẳng, những ánh mắt kỳ vọng đè nặng lên vai. Nhưng qua từng trận đấu, anh đã học cách thích nghi, nâng cao khả năng chịu đựng của mình.

Không có thành công hay thất bài, tất cả chỉ là phản hồi

Khi nói về khả năng thích nghi với áp lực, điều đó không có nghĩa là phải luôn vượt qua và thành công. Thất bại cũng là một phần của quá trình học hỏi. Thất bại giúp ta nhận ra những thiếu sót và điều chỉnh để thích nghi tốt hơn trong tương lai.

Chuyên gia Khánh Nguyễn phân tích rằng, kết quả là sự kết hợp giữa nỗ lực cá nhân và các yếu tố bên ngoài như thời điểm, hoàn cảnh, và sự ảnh hưởng từ người khác. Học cách chịu trách nhiệm với kết quả là quan trọng, nhưng cũng cần tránh tự chỉ trích bản thân quá mức.

Cuộc sống cầu thủ chuyên nghiệp đầy thử thách: áp lực thành tích, giới hạn tuổi nghề, thành công và thất bại chỉ cách nhau một cú sút. Bùi Tiến Dũng đã trải qua những ngày tháng đầy khó khăn để bồi đắp nên một sức mạnh tâm lý vững vàng. Để hiểu thêm về hành trình và những bài học quý giá trong cuộc sống, mời bạn lắng nghe tập podcast "Áp lực và động lực từ bàn tay trên ngực trái" trong chuyên mục Viettel Vibes.

Nếu bạn đang đối diện với những áp lực hoặc cảm thấy lạc lối, đừng ngần ngại chia sẻ câu chuyện của mình với Viettel Vibes. Đây là không gian để bạn tìm thấy sự đồng cảm và cùng các chuyên gia tháo gỡ những khúc mắc, giúp bạn tìm lại sự cân bằng và bình yên trong cuộc sống.