Đánh giá về các ý tưởng tham dự Innovative-me từ phía Tổng công ty Bưu chính Viettel (VTPost), Phó TGĐ VTPost Cấn Long Giang cho biết cuộc thi năm nay nhận về gần 70 sáng kiến ý tưởng, phần lớn chiếm ưu thế ở hạng mục phục vụ mục tiêu sản xuất kinh doanh của đơn vị, cải thiện và nâng cao chất lượng lao động.

Khép lại vòng bình chọn online, TCT Bưu chính Viettel (VTPost) đã mang về chiến thắng thuyết phục với 16.152 lượt bình chọn. Xuất sắc hơn nữa, 2 ý tưởng trong top 3 vòng online đều thuộc về VTPost.

Có được kết quả vượt ngoài kỳ vọng trong giai đoạn đầu tiên chính là bước đệm để VTPost tiếp tục giữ vững quyết tâm đến vòng thi cuối cùng. Đặc biệt, 3 ý tưởng VTPost đem đến dự thi cấp Tập đoàn đều xuất phát từ những nhân sự trẻ đầy nhiệt huyết và tài năng.

“Tự chủ" công nghệ Made by Vietnam

Bạn Giang Quốc Hoàn, Kỹ sư lập trình nhúng, Phòng Công nghệ VTPost là người đưa ra ý tưởng về làm chủ công nghệ tự động hoá thông minh. Ý tưởng của nhân sự sinh năm 2000 này xuất phát từ đề bài tăng cường tự động hóa trong kho hàng mà lãnh đạo TCT đưa ra.

Thời điểm chưa áp dụng công nghệ mới, trung bình các kho hàng có khả năng tiếp nhận khoảng 50.000 bưu phẩm mỗi giờ. Tuy nhiên, mỗi dịp các sàn thương mại điện tử có flash sale hoặc các chương trình ưu đãi lớn, số lượng bưu phẩm đổ về mỗi giờ có thể lên đến 100.000 - 200.000 kiện. Giống như trường hợp “vỡ đê", đủ loại hàng hoá sẽ dồn ứ, chất đống cao ngút tại kho hàng chờ được xử lý. Khách hàng không nhận được đơn hàng đúng hạn, còn nhân viên bưu cục làm việc ôm đồm không xuể, chi phí vận hành, hoạt động cũng theo đó tăng lên.

“Lợi thế lớn nhất của ý tưởng nằm ở việc tôi đã có những kết quả khả thi bước đầu. Nếu không nhờ việc đầu tư sớm cho công nghệ, dịp Tết Nguyên đán vừa qua, VTPost đã không “gánh” nổi số đơn hàng khổng lồ lên đến 2 triệu đơn/ngày mà khách hàng gửi về khi các đối thủ khác đang đình công”, Giang Quốc Hoàn khẳng định.

Theo Giang Quốc Hoàn, ý tưởng này nhấn mạnh về hai chữ “tự chủ". Bởi thực tế, trên thế giới đã có những công nghệ hỗ trợ tăng tính tự động hoá như robot. Tuy nhiên những rủi ro về bảo mật thông tin, chi phí đầu tư, ổn định sản xuất, linh hoạt trong áp dụng khiến lãnh đạo VTPost băn khoăn rất nhiều. Câu hỏi “Liệu Việt Nam và cụ thể là VTPost có tự nghiên cứu sản xuất những robot này không?” đã được đặt ra. Sau 2 tháng tự mày mò nghiên cứu, câu trả lời của Hoàn là “Có".

Giang Quốc Hoàn và đội ngũ đã đi tham quan những kho hàng, nhà máy sản xuất robot lớn nhất trên thế giới, trực tiếp mua và trải nghiệm một số công nghệ để tham khảo, rút kinh nghiệm với mong muốn sản phẩm Robot thực sự phù hợp với nhu cầu tại đơn vị và có những khả năng ưu việt hơn. Từ đầu năm đến giờ, công việc của Hoàn kết thúc đều đặn vào 11h đêm mỗi ngày để đảm bảo tiến độ nghiên cứu.

Hoàn chia sẻ: “Rất nhiều lần tôi muốn từ bỏ khi nghiên cứu đi vào ngõ cụt. Đứng giữa lựa chọn tự làm, tự khẳng định năng lực hay quay trở lại làm người đi mua, tôi phân vân rất nhiều. Nhưng cảm giác vui sướng khi những dòng code đầu tiên khiến robot hoạt động chính là động lực giúp tôi đi tiếp".

Thời gian đầu, Hoàn viết phần mềm để thử nghiệm mô phỏng, lên đến số lượng 30 robot là tất cả đi lại đã “húc vào nhau”. Đến hiện tại, Hoàn đã xây dựng thành công 8 thuật toán, điều khiển đồng thời 200 robot trên không gian mô phỏng và 20 robot chạy ổn định ngoài thực tế. 

Bản thân Hoàn là một người đam mê sáng tạo, Hoàn đã từng đạt nhiều giải thưởng trong và ngoài nước về sáng tạo. Nhưng hơn hết, Hoàn sáng tạo từ trái tim, sáng tạo vì con người.

Ngay từ khi Hoàn còn là sinh viên năm 2 của Đại học Bách khoa, đại dịch Covid bùng nổ. Hoàn đã tạo nên hệ thống rửa tay tự động và thành công lắp đặt tại nhiều bệnh viện. Hoàn cho biết: “Cơ chế hoạt động của hệ thống rất đơn giản nhưng không ai nghĩ ra vì quá lo lắng vì dịch bệnh. Chỉ khi trái tim mình muốn dùng công nghệ để hỗ trợ cộng đồng, mình mới làm được những điều như vậy”.

Đến với Innovative-me, Giang Quốc Hoàn rất lạc quan vì cho rằng giải thưởng là sự chứng minh cho kết quả cố gắng, là sự ghi nhận từ người khác, từ cộng đồng. Cuộc thi sẽ giúp chàng trai GenZ đến gần hơn với ước mơ của mình.

Tạo đơn chuyển phát chỉ trong 20s

Trên Appstore, CH Play và kênh chăm sóc khách hàng, hàng ngày có nhiều phản hồi phàn nàn từ khách hàng về quy trình tạo đơn trên app Viettel Post. Nhiều khách hàng kêu ca: “App cải tiến suốt ngày mà như kiểu cải lùi, nhiều bước chứ không nhanh như bên X, bên Y”.

Lý do là mỗi lần tạo đơn hàng, khách hàng cần nhập các trường thông tin về người nhận như họ tên, số điện thoại, địa chỉ và thông tin hàng hoá như loại hàng, trọng lượng… Hơn nữa, thông tin cần nhập dàn trải trên 3 màn, yêu cầu người dùng liên tục ấn nút “Tiếp theo" khiến khách hàng cảm thấy mất quá nhiều thời gian. Đây là điểm bất cập lớn vì app Viettel Post là điểm chạm thường xuyên nhất, ảnh hưởng nhiều đến trải nghiệm đối với khách hàng.

“Số lượng thông tin bắt buộc điền không thể rút gọn hơn, thiếu đi một thông tin nhỏ cũng không thể hoàn tất quá trình gửi hàng. Tôi nhận ra chỉ có cách ứng dụng AI để thúc đẩy tốc độ thực hiện quá trình”, Nguyễn Quỳnh Anh, Nhân viên Marketing sinh năm 2001, tác giả ý tưởng cho biết.

Theo đó, thay vì mất đến 3 phút chỉ để nhập thủ công các thông tin, ý tưởng giúp khách hàng tạo đơn bằng cách sử dụng giọng nói trong khoảng 20s và để AI phân tách dữ liệu. Người dùng chỉ cần nói liền mạch 1 câu: “Gửi tới chị Nguyễn Thị A số điện thoại 0123 địa chỉ X" và thông tin tự động nhập vào các trường. 

“Hiện trên thị trường logistic tại Việt Nam và cả thế giới đều chưa có giải pháp ứng dụng AI trong tạo đơn. Vì trên thực tế AI đòi hỏi rất nhiều nguồn lực. VTPost mong muốn phát triển ý tưởng trở thành một trợ lý ảo trên Viettel Post, thay thế cả đội ngũ chăm sóc khách hàng. Tôi kỳ vọng ý tưởng sẽ trở thành một bước tiến lớn cho Viettel Post, giúp TCT đứng đầu thị trường về trải nghiệm khách hàng”, Quỳnh Anh bày tỏ.

Ngay khi vừa gia nhập TCT được 4 - 5 tháng, Quỳnh Anh đã nhận đề bài từ lãnh đạo TCT về việc xử lý tốc độ tạo đơn trên app Viettel Post. Cô gái GenZ tỏ ra rất hoang mang vì công nghệ không phải chuyên môn của bạn, hơn nữa đội ngũ khi đó chỉ có mình Quỳnh Anh. Qua bao lần ngồi lại với bên công nghệ thông tin, kết nối với mạng lưới các chuyên gia để tham khảo ý kiến và định hướng. Mãi đến khi có được cái gật đầu của lãnh đạo, Quỳnh Anh mới thở phào nhẹ nhõm và được tiếp thêm động lực để thực hiện ý tưởng.

“Ý tưởng đã có phần thiết kế và sẵn sàng đem đi trình bày, chỉ cần được thông qua là tôi sẵn sàng bắt tay vào quá trình thực hiện. Nhanh hơn thôi là chưa đủ, Viettel Post muốn ưu việt hơn, tiện lợi hơn nữa", Quỳnh Anh khẳng định.

Đánh thức hạt giống trong đơn hàng của bạn

Khác với hai ý tưởng tham gia dự thi hạng mục Excellence Award, ý tưởng của bạn Tạ Minh Trang, Trưởng phòng vận hành khách hàng doanh nghiệp hướng đến nhu cầu phát triển bền vững cho chuỗi cung ứng của VTPost. Theo đó, ý tưởng nhằm thay thế các vật liệu chịu lực bằng nhựa như xốp nổ, bóng nhựa, bọc xốp mỏng,… bằng túi khí được làm 100% bằng giấy tái chế được với các tiêu chuẩn quốc tế về bảo vệ rừng như FSC và tiêu chuẩn chất lượng như ISO.

Đặc biệt, để thúc đẩy tình yêu môi trường và khuyến khích phát triển bền vững, trong số các túi khí chịu lực, VTPost sẽ để 1 hạt giống xanh trong 1 túi bất kỳ, kèm hướng dẫn trồng.

Theo tác giả Tạ Minh Trang, ý tưởng xuất phát từ chính câu chuyện tiêu dùng của bản thân bạn: “Trước đây tôi rất “đam mê” mua hàng online, cứ rảnh là lướt và mua rất nhiều, phần lớn các sản phẩm này sử dụng xốp nổ, bóng nhựa để bảo quản trong khâu giao hàng. Tuy nhiên tôi là người làm công sở, sáng đi tối về nên không thể dành thời gian để phân loại các vật liệu nhựa này. Thực tế xung quanh nhà cũng không có thùng rác màu xanh - vàng để phân loại”.

Theo Minh Trang, nhiều khi bạn giữ tại các túi bóng khí nilon đó để hoàn trả lại hàng hoặc gửi hàng đi. Nhưng số lượng gửi đi thì ít mà lại “rác nhà”. Bạn không biết làm thế nào đành vứt thẳng vào thùng rác và cách này chắc chắn có hại cho môi trường. Băn khoăn về lời giải cho bài toán về môi trường, Trang đã nghĩ đến ý tưởng này.

“Ở Việt Nam, một số Tập đoàn nước ngoài đã có giải pháp dùng túi chịu lực thân thiện với môi trường nhưng chưa phổ biến và không hiệu quả do giá thành cao. Trong khi người Việt luôn chạy theo giá rẻ. Nhưng tôi tin nếu thế hệ ngày nay được nâng cao ý thức về môi trường đích đến bền vững sẽ không còn xa", Minh Trang nhận định.

Ý tưởng sử dụng giấy làm chất liệu trong đệm khí chịu lực gặp khó khăn lớn nhất về chi phí khi giá thành cao gấp 1,2 - 1,7 lần so với nhựa. Tuy nhiên Minh Trang tin rằng nếu VTPost sẵn sàng là người tiên phong và lan tỏa, có cung sẽ có cầu. Khi nhu cầu tăng, sẽ có ngày càng nhiều nhà sản xuất tham gia, dẫn đến giá thành sẽ hạ dần theo thời gian và thói quen tiêu dùng sẽ thay đổi.

Hơn nữa, thay vì sử dụng để chịu lực trong quá trình vận chuyển rồi vứt vào thùng rác, giải pháp giúp tăng thêm giá trị bằng cách kêu gọi “Hãy đánh thức hạt giống xanh trong chính đơn hàng của bạn". Khách hàng được tham gia bước tìm kiếm hạt giống như một trò chơi, kích thích trí tò mò.

“Nếu một ngày đẹp trời, ý tưởng thành hiện thực thì tôi sẽ hạnh phúc lắm. Đó là đứa con tinh thần của mình. Tôi đang chờ đợi ngày được đứng trước mặt các Ban giám khảo để trình bày ý tưởng của mình vì tôi hoàn toàn tự tin. Tôi muốn cho cả thế giới biết Viettel Post sẵn sàng là người tiên phong trên hành trình phát triển bền vững này", Trưởng phòng GenZ bộc bạch về mong muốn của mình.