Đa số chúng ta đều chỉ biết đến ngài Joe Biden với vai trò là Phó Tổng thống, rồi đương kim Tổng thống Mỹ - quốc gia siêu cường có sức ảnh hưởng đặc biệt trên thế giới. Nhưng trước hết, ông ấy vẫn là một con người bình thường, thuộc về một gia đình như mọi gia đình, có yêu thương và cả những nỗi đau khốc liệt ở phía bên kia cuộc đời mà công chúng ít biết đến. Đó là lãnh địa cho hồi kí - thể loại tự truyện chân thực rất hay được các chính trị gia, người nổi tiếng sử dụng.

“Hứa với con, Ba nhé” do Tân Việt Books và NXB Dân trí ấn hành là một cuốn sách như vậy.

Cuộc chiến của Beau Biden cũng như mọi người trong gia đình với với căn bệnh ung thư não nghiệt ngã  

Bằng một giọng văn sâu lắng, trong vai trò người kể chuyện, Joe Biden đã bắt đầu cuốn sách khi kể về chuyến đi của gia đình, với những đứa con đã trưởng thành nhưng vẫn mong muốn ở bên cha mẹ trong ngày lễ tạ ơn. Ông viết: “Gia đình là sự giải thoát quan trọng của tôi trong suốt năm năm rưỡi làm Phó Tổng thống. Ở bên họ, tôi như được an toàn giữa mắt bão, nó gợi nhớ đến sự thoải mái tự nhiên và những nhịp điệu cuộc sống trước đây của chúng tôi. Sự bình yên lại sắp đến khi thời gian tại nhiệm của tôi kết thúc”

Hãy nghĩ xem, một người đàn ông quyền lực số 2 nước Mỹ (Khi đó ông là Phó Tổng thống dưới thời Obama), từng nắm quyền kiểm soát các mã phát động một cuộc tấn công hạt nhân vào bất kỳ mục tiêu nào trên hành tinh, nhưng bất chấp vị thế và chức vụ, ông lại chẳng thể làm được điều khao khát lớn nhất vào thời điểm đó là làm chậm đồng hồ, kéo dài quãng thời gian ở bên gia đình với cậu con trai lớn Beau Biden đang mắc bệnh ung thư ở tuổi 45. Nếu hơn 40 năm trước, cái chết của vợ và cô con gái khiến cho ông đau đớn đến nỗi mỗi khi trở về nhà luôn bị dày vò bởi cảm giác ngửi thấy mùi hương của người vợ quá cố vương lại trên gối và nhìn vào khoảng trống trên bồn rửa mặt có bàn chải đánh răng của bà ấy, khiến ông phải bán ngôi nhà kỉ niệm để quên đi quá khứ đau buồn. Thì lần này, việc phát hiện người con trai cả xuất sắc của mình mắc bệnh ung thư khiến cho ông bị hạ gục.

Được coi là Joe phiên bản 2.0, Beau hội tụ tất cả những điều hay ho nhất thừa kế từ từ cha mình, nhưng lại loại bỏ được những sai sót và khiếm khuyết của ông để trở thành ngôi sao đang lên trong nền chính trị Đảng Dân chủ. Beau có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến Biden không chỉ vì mối quan hệ cha con mà còn là những người cộng sự, là niềm hi vọng Beau sẽ làm nốt những gì còn dang dở của cha mình. Chính trong sự tuyệt vọng và bất lực Biden hiểu rằng ông cần phải sống có mục đích hơn, cho dù có chuyện gì xảy ra. Ông không thể bỏ lại đất nước, chính quyền Obama, gia đình, bản thân và đó cũng là cách để ông không bỏ rơi Beau.

Với vai trò là Phó Tổng thống Mỹ, Biden phải chấp hành mệnh lệnh nghiêm ngặt là không bao giờ để lộ sự lo lắng trước mặt bất kỳ ai, ngay trong những ngày mà ông cảm thấy buồn bã nhất. Một Phó Tổng thống có thể rời văn phòng nhưng văn phòng không bao giờ rời một Phó Tổng thống. Cuộc sống riêng tư của ông bị can thiệp và giám sát, các vấn đề chính trị được ưu tiên hàng đầu khiến Biden từng tâm sự với Obama rằng: “sau khi chứng kiến ông làm việc suốt 6 năm qua, tôi không còn khao khát sống trong Nhà Trắng”. Còn với chính Obama thì “đó là việc tù túng nhất trên đời”.

Cũng là một chính trị gia dạn dày kinh nghiệm, Baeu hiểu những gì cha mình đang đối mặt: một bên là các vấ đề quốc gia và quốc tê, một bên là người con trai đang giành giật sự sống từng giờ. Hãy đọc trích đoạn sau để thấy hai người đàn ông đã luôn suy nghĩ cho nhau như thế nào:

Baeu nói: “Con biết chẳng có ai trên thế giới này yêu thương con nhiều như ba. Con biết điều đó. Nhưng ba này, hãy nhìn con. Nhìn con đi. Con sẽ ổn cho dù chuyện gì xảy ra. Con sẽ ổn, ba. Con hứa với ba”. Tôi sửng sốt nhận ra rằng con trai mình đang bắt đầu chấp nhận cái chết của chính nó. Rồi nó nhoài qua bàn và đặt bàn tay lên cánh tay tôi. “Nhưng ba phải hứa với con, ba. Rằng cho dù có chuyện gì xảy ra, ba sẽ vẫn ổn. Hứa với con, ba, rằng ba sẽ ổn. Hãy hứa với con, ba”

“Ba sẽ ổn, Beau,” tôi nói. 

Nhưng như thế chưa đủ với nó. “Không, ba, nó nói. “Hứa với con như một thành viên nhà Biden. Hứa với con, ba. Hãy hứa với con, ba nhé”

Tôi đã hứa.

Cuộc sống luôn tiếp diễn

Trong cuốn sách, hơn một lần Biden đối mặt với câu hỏi: Ông thực sự muốn phần đời còn lại của mình như thế nào? Có thể là mười năm vui vẻ với gia đình, tạo dựng nền tảng an toàn tài chính, và dành thêm thời gian với họ. Hoặc mười năm cố gắng thay đổi đất nước và thế giới tốt đẹp hơn. Có nhiều việc khác để một chính trị gia làm, ngoài gia đình. Liệu điều này có mâu thuẫn không khi ông đã trải nghiệm đủ sự “tù túng” của Nhà Trắng. Đó là lúc mà những gì Baeu mong muốn về cha mình trở đi trở lại trong suy nghĩ của Biden: “Baeu lo lắng tôi sẽ rút lui khỏi những nghĩa vụ đối với thế giới rộng lớn hơn. Beau khăng khăng rằng tôi phải sống đúng là mình và với tất cả những việc tôi đã làm trong nhiều năm. Nó bắt tôi hứa vẫn tham gia vào cuộc sống phục vụ dân chúng Mỹ và thế giới. Căn cứ gia đình, ba. Căn cứ gia đình”.

Baeu có niềm tin gia đình là căn cứ bền vững nhất, không cơn sóng nào đủ mạnh để cuốn đi. Gia đình sẽ là bệ phóng cho ông bước lên cương vị tổng thống Hoa Kỳ thứ 46.

Nổi bật trong cuốn hồi kí là hình ảnh người con trai cả Baeu Biden. Câu chuyện đau lòng của Baeu phản ánh qua những cung bậc cảm xúc sâu kín, phức tạp, đan cài, nhiều khi là mâu thuẫn của Joe.

Nhưng vượt lên trên tất cả: “Thật ngạc nhiên, với chủ đề trọng tâm của cuốn sách, Hứa với con, Ba nhé là một sự tươi mát, khích lệ tinh thần độc giả, là kết tinh từ tính cách vui vẻ bẩm sinh và bộc trực không thể kìm nén được của tác giả. Đó là một cái nhìn thoáng qua về một đoạn quá khứ gần đây nhưng lại có cảm giác không hề xa vời” -Vanity Fair -