Các sản phẩm được đón nhận và đánh giá cao bởi các đối tác quốc tế. Với năng lực nghiên cứu toàn trình, khả năng tích hợp đa công nghệ và tư duy đổi mới, ngành công nghiệp quốc phòng trong nước đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ quốc phòng toàn cầu.

Tác chiến hiệu quả - từ nền tảng công nghệ nội địa

Ngày 30/4/2025, trong lễ diễu binh kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước, hàng triệu ánh mắt hướng về bầu trời TP.HCM, nơi 23 máy bay quân sự lướt qua trong đội hình đẹp mắt. Ít ai biết, phía sau màn trình diễn ấy là sự vận hành âm thầm nhưng vô cùng chính xác của đài ra-đa 3D cảnh giới phòng không chiến thuật, đài trinh sát quang điện tử và hệ thống cảnh giới vùng trời VQ do chính Viettel chế tạo, được trang bị cho Quân chủng Phòng không - Không quân.

Nhờ khả năng cơ động, quan sát thời gian thực và độ chính xác cao, các hệ thống này đã hỗ trợ Quân chủng điều hành bay an toàn tuyệt đối, bảo đảm an ninh quốc gia cho các kiện sự kiện quan trọng của đất nước như Đại hội Đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII; và gần đây là hoạt động phục vụ diễu binh, diễu hành.

Đây không phải những thiết bị mua từ nước ngoài, mà là sản phẩm hoàn toàn “Make in Vietnam - Made by Viettel”. Từ năm 2022, loại ra-đa 3D đầu tiên do người Việt tự phát triển đã được đưa vào biên chế. Không chỉ có chi phí hợp lý hơn so với các sản phẩm ngoại, ra-đa của Viettel còn đạt tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương các thiết bị tối tân trên thế giới.

“Khi thấy sản phẩm mình làm ra được trang bị, được dùng để bảo vệ bầu trời đất nước - cảm giác đó không gì so sánh được.” anh Nguyễn Thế Anh - Trưởng phòng Khai thác dữ liệu, Trung tâm Radar, Tổng Công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel (VHT) tự hào chia sẻ.

Ra-đa 3D là một công nghệ cực kỳ phức tạp, đòi hỏi sự đồng bộ tuyệt đối giữa các phần tử phát - thu, khả năng xử lý lượng dữ liệu khổng lồ và độ chính xác cao. Không chọn con đường dễ dàng là nhập khẩu, Viettel chọn hướng đi đầy thử thách: làm chủ công nghệ lõi. Từ thiết kế, chế tạo đến tích hợp, vận hành – tất cả đều được triển khai bởi đội ngũ kỹ sư nội địa. Sự chủ động ấy không chỉ đảm bảo tính bảo mật và chủ quyền công nghệ, mà còn mở ra khả năng tuỳ biến linh hoạt theo yêu cầu chiến trường hiện đại.

Đại diện Quân chủng Phòng Không - Không Quân khẳng định rằng, các hệ thống radar, VQ do Viettel làm chủ công nghệ không chỉ đánh dấu bước phát triển mới của ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam, mà còn tạo ra bước đột phá quan trọng trong quản lý, bảo vệ vùng trời quốc gia, bảo đảm cho Tổ quốc không bị bất ngờ bởi các tình huống trên không, đồng thời nâng cao chất lượng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng phòng không.

Không dừng lại ở radar, hơn 12.000 sản phẩm tiên tiến đã được Viettel đưa vào trang bị toàn quân, trải dài từ cấp chiến thuật đến chiến lược. Đáng chú ý, các sản phẩm này không còn đơn thuần là thiết bị đơn lẻ, mà là kết tinh của công nghệ đa ngành, tự động hóa cao, tích hợp trí tuệ nhân tạo – sánh ngang với sản phẩm toàn cầu.

Vươn ra thế giới bằng trí tuệ Việt

“Ước mơ nối tiếp ước mơ”, ngay sau khi đặt nền móng vững chắc tại thị trường Việt Nam, Đảng ủy, Ban Tổng Giám đốc Viettel đặt quyết tâm lớn: phải đưa sản phẩm, trí tuệ của Viettel ra thế giới.

Dấu mốc quan trọng trong hành trình ấy chính là việc máy thông tin liên lạc – sản phẩm quân sự đầu tiên được Viettel nghiên cứu từ những ngày đầu thành lập – chính thức “xuất ngoại”, và vào cuối năm 2024, đã được Bộ Quốc phòng Malaysia cấp chứng nhận chất lượng.

Malaysia là thị trường có sự cạnh tranh khốc liệt với sự hiện diện của nhiều tập đoàn quốc phòng lớn như Thales (Pháp), Harris (Mỹ) hay các nhà cung cấp Thổ Nhĩ Kỳ. Ban đầu, Viettel gặp không ít hoài nghi do định kiến về công nghệ từ một quốc gia châu Á. Tuy nhiên, loạt thử nghiệm khắt khe trong điều kiện rừng rậm, đồi núi, ven biển… đã đảo ngược định kiến đó. Thiết bị không chỉ đạt mọi yêu cầu kỹ thuật, mà còn vượt trội ở một số tiêu chí. Đặc biệt, bài kiểm tra kết nối xuyên quốc gia từ Malaysia về Việt Nam và giữa các bang trong nước được thực hiện thành công, khẳng định tính ứng dụng và độ tin cậy cao.

Chỉ trong vòng hai năm trở lại đây, lá cờ Việt Nam đã liên tục xuất hiện tại các triển lãm quốc phòng – an ninh hàng đầu ở châu Âu và Đông Nam Á. Những sản phẩm được đưa ra giới thiệu không chỉ bao gồm máy thông tin, radar mà còn có hệ thống mô phỏng huấn luyện vũ khí. Trong lĩnh vực viễn thông, một số sản phẩm 5G Private đã được xuất khẩu sang Ấn Độ, còn trạm 4G/5G được đưa đến Trung Đông – những thị trường có yêu cầu rất cao về kỹ thuật và bảo mật.

Ông Cesar Manuel – Chủ tịch Công ty ContactPoint (Philippines), đối tác ký hợp đồng xuất khẩu hệ thống mô phỏng bắn súng – nhận định: “Chúng tôi từng tìm kiếm thiết bị tương tự từ các hãng lớn trên thế giới, nhưng không có đối tác nào có thể tùy chỉnh sản phẩm theo đúng nhu cầu của Philippines như Viettel. Đây chính là điểm khác biệt lớn.”

Sự hài lòng còn đến từ người trực tiếp sử dụng sản phẩm. Ông Radel Ramos – Giám đốc phụ trách huấn luyện của Cảnh sát Quốc gia Philippines – khẳng định: “Sản phẩm của Viettel vượt trội hơn hẳn so với hệ thống chúng tôi đang sử dụng.”

Kiên định với mục tiêu doanh nghiệp công nghệ cao hàng đầu

Xác định rõ vai trò là hạt nhân của tổ hợp công nghiệp quốc phòng công nghệ cao Việt Nam, Viettel phát triển toàn diện trên cả ba trụ cột: quân sự, dân sự và viễn thông. Với phương châm làm chủ công nghệ lõi, đơn vị từng bước khẳng định năng lực cạnh tranh quốc tế, xây dựng nền tảng vững chắc để đi xa.

Riêng trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, VHT đã làm chủ 9 lĩnh vực công nghệ trọng yếu, đóng góp tới 80% giá trị toàn ngành và được Bộ Quốc phòng tin tưởng giao thực hiện nhiều nhiệm vụ chiến lược.

Tổng Giám đốc VHT Nguyễn Vũ Hà khẳng định: “Chỉ có tinh thần tiên phong, luôn đặt cho mình những yêu cầu, tiêu chuẩn cao ngang tầm quốc tế, mới có thể thực sự tự chủ về công nghệ, hiện thực hóa giấc mơ Make in Vietnam, đưa khoa học công nghệ của quốc gia vườn tầm quốc tế”.

Trong giai đoạn 2025 - 2030, Thiếu tướng Nguyễn Đình Chiến - Bí thư Đảng uỷ, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel xác định VHT sẽ là đơn vị tiên phong thực hiện Nghị quyết 57. Theo đó, VHT sẽ chủ động nghiên cứu các công nghệ chiến lược mới như lượng tử và năng lượng xanh, đồng thời tìm hiểu và phát triển các ngành kinh tế tầm thấp. Mục tiêu trở thành đơn vị chủ lực trong việc xây dựng tổ hợp công nghiệp công nghệ cao của Bộ Quốc phòng, kết nối các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp sản xuất mô đun và linh kiện, cũng như các cơ quan quản lý nhà nước và khách hàng. Mô hình liên kết này sẽ từ nghiên cứu, sản xuất đến đặt hàng và ứng dụng thực tiễn.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, Thiếu tướng Nguyễn Đình Chiến nhấn mạnh: “Nhân lực phải giỏi - giỏi đến ngưỡng có phát minh; nghiên cứu phải sâu - sâu xuống tận gốc; công nghệ phải mới - mới ở mức đột phá; công nghiệp phải lớn; xuất khẩu phải rộng. Xuất khẩu là nhiệm vụ trọng tâm”.

Từ một giấc mơ tự chủ, hôm nay là dấu ấn hiện thực mang tên trí tuệ Việt. Và ngày mai - không chỉ là khát vọng - mà là niềm tin vững chắc rằng Việt Nam có thể sánh vai trong ngành công nghiệp quốc phòng công nghệ cao toàn cầu. Bởi vì khi làm chủ được công nghệ, chúng ta không chỉ bảo vệ Tổ quốc bằng nội lực, mà còn góp phần kiến tạo hòa bình bằng năng lực, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam.