Nguyễn Hồng Quyết (TCT Mạng lưới Viettel) đã đăng lúc 16:01 - 04.03.2025
Ngành viễn thông toàn cầu đang chứng kiến một bước chuyển mình mạnh mẽ với sự ra đời của 5G-Advanced (5.5G), công nghệ được kỳ vọng không chỉ nâng tầm mạng 5G mà còn là cầu nối cho kỷ nguyên 6G.
Tại sự kiện “Connect 5G Summit - Monetising 5G Networks and 5G-Advanced Technologies” (Hội nghị thượng đỉnh Kết nối 5G - Thương mại hóa Mạng 5G và Công nghệ 5G-Advanced) do GSMA tổ chức trong khuôn khổ Mobile World Congress (MWC Barcelona) 2025 vào ngày 3/3/2025 tại Barcelona, các chuyên gia hàng đầu trong ngành đã cùng nhau thảo luận về những hướng phát triển mới cho mạng 5G, tập trung vào việc thương mại hóa và khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ 5G-Advanced.
Chiến lược thương mại hóa mạng 5G và 5G-Advanced
Một trong những thách thức lớn nhất đối với các nhà mạng hiện nay là làm thế nào để tối ưu hóa doanh thu từ mạng 5G đã được triển khai rộng rãi. Mặc dù 5G mang lại tốc độ kết nối vượt trội, nhưng lợi nhuận thu về vẫn chưa tương xứng với kỳ vọng. Đó là lý do tại sao 5G-Advanced (5.5G) được kỳ vọng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới, với băng thông siêu tốc và độ trễ cực thấp, tạo điều kiện cho sự phát triển của các ứng dụng đòi hỏi băng thông lớn và độ trễ thấp như AI, XR, IoT công nghiệp và xe tự hành.
Xu hướng chuyển dịch từ người dùng cá nhân (B2C) sang doanh nghiệp (B2B) đang diễn ra mạnh mẽ. Các doanh nghiệp lớn trong các lĩnh vực như sản xuất, y tế, ô tô đang ngày càng quan tâm đến các giải pháp Mạng riêng 5G (Private 5G), IoT và Smart Factory. Đây chính là những "mỏ vàng" mới mà các nhà mạng cần khai thác để tăng trưởng doanh thu.
Công nghệ nổi bật của 5G-Advanced (5.5G)
Công nghệ 5G-Advanced (5.5G) mang đến những cải tiến vượt trội so với 5G, bao gồm tốc độ tải xuống lên đến 10-12 Gbps, độ trễ giảm xuống dưới 1ms, đáp ứng nhu cầu của các ứng dụng đòi hỏi băng thông cao và độ trễ thấp.
AI được tích hợp để tối ưu hóa mạng 5G, giúp tự động phân bổ tài nguyên và tiết kiệm năng lượng. RedCap (Reduced Capability 5G) là giải pháp tối ưu cho IoT công nghiệp, giúp giảm chi phí vận hành. Network Slicing cho phép chia mạng theo từng nhu cầu khách hàng, giúp tối ưu hóa doanh thu. Những cải tiến này không chỉ nâng cao trải nghiệm mà còn tạo nền tảng cho các ứng dụng công nghệ cao trong tương lai.
Mô hình doanh thu mới từ 5G
Để tối ưu hóa lợi nhuận, các nhà mạng đang triển khai các mô hình kinh doanh sáng tạo. Mạng riêng 5G (Private 5G) cho phép doanh nghiệp lớn giảm phụ thuộc vào Wi-Fi hay mạng cố định, như trường hợp một nhà máy ô tô tại Đức tăng hiệu suất 30% nhờ kết nối riêng. 5G FWA (Fixed Wireless Access) cung cấp internet tốc độ cao không dây cho các khu vực thiếu hạ tầng quang học, mở rộng phạm vi phủ sóng. Ngoài ra, mô hình thuê bao phân cấp dựa trên chất lượng dịch vụ (QoS) - như gói Ultra-Low Latency cho game thủ hoặc VR - cũng mang lại doanh thu linh hoạt và tối ưu hơn cho nhà mạng.
OpenRAN và AI: Giải pháp giảm chi phí cho 5G
Triển khai 5G-Advanced đòi hỏi đầu tư lớn, nhưng OpenRAN và AI đang giúp giảm chi phí đáng kể. OpenRAN mở rộng hệ sinh thái nhà cung cấp, phá vỡ sự phụ thuộc vào các nhà sản xuất truyền thống như Nokia hay Huawei, cắt giảm chi phí vốn (CAPEX) và vận hành (OPEX). AI-powered 5G tự động quản lý lưu lượng, tối ưu hóa sóng mạng và giảm tiêu thụ điện năng lên đến 30%. Những giải pháp này không chỉ tiết kiệm hàng triệu đô la mà còn đảm bảo mạng lưới sẵn sàng cho khối lượng dữ liệu khổng lồ trong tương lai.
5G-Advanced: Cầu nối đến kỷ nguyên 6G
5G-Advanced không chỉ là phiên bản nâng cấp mà còn là bước đệm quan trọng cho 6G. Tại MWC Barcelona 2025, các chuyên gia đã giới thiệu những công nghệ chuẩn bị cho tương lai, như mã hóa hậu lượng tử (Post-Quantum Encryption) để bảo mật dữ liệu trước các siêu máy tính, và băng tần Terahertz (THz) hứa hẹn tốc độ vượt xa hiện tại. Việc tích hợp AI, cải thiện băng thông và tối ưu IoT trong 5G-Advanced đang đặt nền tảng vững chắc cho những đột phá của 6G. Đây là minh chứng cho tầm nhìn dài hạn của ngành viễn thông toàn cầu.
Sự kiện “Connect 5G Summit” tại MWC Barcelona 2025 không chỉ mang đến thông tin về xu hướng mà còn là lời kêu gọi hành động. 5G-Advanced mở ra cơ hội lịch sử để các nhà mạng đổi mới sáng tạo, khai thác tối đa tiềm năng kinh tế và xã hội. Từ nhà máy thông minh đến thành phố kết nối, từ y tế từ xa đến giao thông tự động, công nghệ này đang định hình lại cách chúng ta sống và làm việc.
Với những tiềm năng to lớn của 5G-Advanced, ngành viễn thông đang đứng trước cơ hội lịch sử để tạo ra những đột phá mới, mang lại lợi ích cho xã hội và nền kinh tế toàn cầu.