Trang chủ

Mùa hè 2025 đang đến với những đợt nắng nóng gay gắt, đặc biệt ở miền Bắc và miền Trung, khi nhiệt độ có thể chạm mốc 39 - 42ºC, thậm chí ngoài trời lên tới 60ºC. Theo Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương, năm nay nắng nóng đến sớm và kéo dài qua các tháng 6, 7, 8, do ảnh hưởng của vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp hiệu ứng phơn, khiến nguy cơ say nắng, say nóng tăng cao, đặc biệt với những ai làm việc ngoài trời hoặc trong môi trường nóng bức.

Viettel Easy, cùng hướng dẫn từ Ban Hành chính và đội ngũ Quân y Tập đoàn, mang đến thông tin chi tiết để CBNV nhận biết, xử trí và phòng ngừa say nắng, say nóng, giúp bảo vệ sức khỏe và duy trì năng lượng cho công việc lẫn cuộc sống.

Say nóng, say nắng là gì?

Say nắng xảy ra khi chúng ta ở quá lâu dưới nắng, nhất là giữa trưa, tia tử ngoại chiếu thẳng vào gáy, làm rối loạn trung tâm điều hòa thân nhiệt và gây mất nước cấp tính. Say nóng xuất hiện khi cơ thể mất nước toàn thể, rối loạn vận mạch do tia hồng ngoại, thường vào xế chiều, khi cơ thể không kịp thích ứng với thời tiết. Cả hai tình trạng đều nguy hiểm, từ mức nhẹ với choáng váng, chuột rút, đến mức vừa gây kiệt sức, và mức nặng có thể dẫn đến sốc nhiệt, thậm chí tử vong.

Đối tượng nào có thể bị say nóng, say nắng?

Say nóng, say nắng có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng nguy cơ cao hơn ở những người làm việc ngoài trời hoặc trong môi trường nóng bức, đặc biệt là 5 nhóm đối tượng tại Viettel:

1. Lực lượng giao hàng (Bưu chính Viettel).

2. Lực lượng xây dựng, lắp đặt công trình (Công trình Viettel)

3. Lực lượng sản xuất tại lò nung (Xi măng Cẩm Phả)

4. Lực lượng sản xuất cáp (Sản xuất thiết bị Viettel)

5. CBNV tham gia huấn luyện quân sự

Dấu hiệu nhận biết CBNV say nóng, say nắng là gì?

Nhận biết say nắng, say nóng rất quan trọng để xử trí kịp thời. Say nóng có dấu hiệu như thân nhiệt trên 38,5ºC, da lạnh, ẩm, tái hoặc nóng khô, vã mồ hôi, miệng khô, mệt mỏi, choáng váng, nhức đầu, buồn nôn, chuột rút, đái ít, nước tiểu sẫm màu, mạch nhanh, yếu, và tụt huyết áp khi đứng.

Say nắng nghiêm trọng hơn, bao gồm triệu chứng say nóng, với thân nhiệt trên 40ºC, da nóng, khô, đỏ, không ra mồ hôi, thở sâu, mạch nhanh, rồi thở nông, mạch yếu, đồng tử giãn, lú lẫn, mê sảng, ảo giác, co giật, thậm chí hôn mê.

Xử lý thế nào khi đồng nghiệp bên cạnh say nóng, say nắng?

Khi phát hiện CBNV có dấu hiệu say nắng, say nóng, cần:

1. Nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi thoáng mát, ưu tiên khu vực bóng râm gần nhất, nới lỏng quần áo, báo ngay cho Quân y.

2. Nếu nạn nhân ngừng tuần hoàn hoặc hô hấp, thực hiện hồi sức cấp cứu cơ bản:

- Ép tim ngoài lồng ngực: Ép 1/3 dưới xương ức, tần số 30 lần kèm 2 lần thổi ngạt

- Khai thông đường thở: Nghiêng đầu sang trái, lấy đờm, dãi trong miệng.

- Thông khí: Ngửa đầu, nâng cằm, bóp mũi, hà hơi miệng-miệng trong 1 giây, đảm bảo lồng ngực nâng lên.

3. Đo nhiệt độ lõi cơ thể dưới lưỡi hoặc hậu môn, tránh đo nách/trán vì không chính xác

4. Áp dụng biện pháp làm mát:

- Nới rộng quần áo, chườm mát toàn thân, phun nước dạng sương (tránh mũi, miệng) hoặc ngâm trong nước mát (kê cao đầu).

- Đảm bảo thông gió, cho uống nước mát bổ sung muối (dung dịch Oresol, nước chanh pha muối loãng)

5. Quân y duy trì ổn định tuần hoàn bằng đường uống hoặc truyền dịch tĩnh mạch tùy tình trạng.

6. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc nặng hơn, chuyển ngay đến cơ sở y tế có khoa hồi sức cấp cứu trong 15 - 30 phút - khoảng thời gian vàng để cứu chữa.

Dự phòng đúng cách để phòng tránh say nóng, say nắng

CBNV Viettel nên tránh làm việc quá sức ngoài trời từ 11h - 15h, không lao động liên tục quá 60 phút trong môi trường nóng. Nếu bắt buộc cần lao động ngoài trời cần dùng mũ rộng vành, kính râm, quần áo chống nắng. Nếu làm việc trong nhà máy, lò nung cần mặc bảo hộ đúng quy định, đảm bảo thông gió tốt. Khi huấn luyện quân sự, nên dùng mũ cứng và tăng cường độ dần dần.

Bên cạnh đó, cần bôi kem chống nắng 30 phút trước khi ra ngoài, uống đủ nước (150 - 200ml mỗi 15 - 20 phút, ưu tiên Oresol, nước chanh muối loãng hoặc nước đá xay), ăn đủ chất, bổ sung hoa quả tươi, vitamin C và tập thể thao phù hợp để tăng sức đề kháng.

Anh Nguyễn Văn Ninh, Trưởng ca, Phân xưởng Lò Nung tại Xi măng Cẩm Phả, người làm việc 8 tiếng 1 ngày tại một trong những không gian có nhiệt độ cao nhất trong Tập đoàn chia sẻ: "Môi trường làm việc tại lò nung của Xi măng Cẩm Phả rất nóng, đặc biệt trong thời điểm nắng nóng đỉnh điểm. Tôi và các đồng nghiệp ở lò nung hay chủ động sử dụng nước điện giải. Khi làm việc, lúc nào cảm thấy khát thì lại uống một ngụm. Vì tôi biết nước điện giải có khả năng chống mất rất tốt.

Hôm nào quên không mang nước điện giải, ở cơ quan cũng có sẵn chanh, đường, đá và chúng tôi pha nước chanh. Trước khi vào ca làm tôi vắt lấy vài quả chanh, thêm đường, đá và một xíu muối, sau đó đóng thành chai phân phát cho các vị trí làm việc". 

Theo kinh nghiệm của anh Ninh, anh chia sẻ rằng nước chanh đường chủ yếu để giảm cơn khát, còn trong những thời điểm nhiệt độ cao, việc sử dụng nước điện giải thường được các đồng nghiệp Viettel ưu tiên hơn vì có khả năng bù khoáng chất, giúp cơ thể bớt mệt mỏi. Bên cạnh việc uống bù nước, anh Ninh thường đem khăn mát để lau mồ hôi, hạ nhiệt cơ thể, tránh say nóng trong những ngày này.

Khác với anh Ninh, anh Bùi Tấn Tuấn, Nhân viên bưu tá, Bưu cục Quy Nhơn, Chi nhánh Bưu chính Viettel Bình Định lại có cách làm khác để bảo vệ sức khỏe trong những ngày nắng nóng. Vừa dừng xe bên đường, anh Tuấn vừa bày tỏ: "Giờ đi làm thông thường của tôi là 7h30. Tuy nhiên trong những ngày nóng, tôi đẩy sớm lên khoảng 6h45 đã có mặt ở kho. Hàng hoá cũng đã sẵn sàng rồi, tôi chia chọn xong là lên đường đi giao hàng luôn, vì càng sớm thì càng đỡ nắng nóng.

Đến khoảng 11h30 là thời điểm nhiệt độ cao nhất trong ngày, tôi tranh thủ nghỉ xíu trong bóng râm, ngồi thao tác liên hệ lại những đơn hàng chưa giao được trong buổi sáng".

Ngoài các loại nước uống bổ sung vitamin C, trà giải nhiệt cơ thể mà TCT Bưu chính Viettel trang bị sẵn, anh Tuấn còn tự chủ động chuẩn bị thêm quạt mini cầm tay để giảm nhiệt độ cơ thể khi liên tục lao động dưới trời nắng. Theo anh Tuấn, việc sắp xếp lại thời gian làm việc là cách làm hiệu quả nhất trong thời tiết nắng gắt. Cách làm này vừa giúp bảo vệ sức khỏe CBNV mà công việc vẫn được hoàn thành đầy đủ, đúng tiến độ.  

Về phía Quân y Tập đoàn, anh Nguyễn Huy Thức, Trợ lý Quân y Tập đoàn cũng đưa thêm gợi ý: "Theo tôi, có 3 điều CBNV nên nhớ để để đảm bảo sức khỏe cho chính bản thân và hỗ trợ tốt nhất cho các đồng nghiệp.

Thứ nhất là bảo hộ lao động, ngoài các loại bảo hộ theo quy định, nên đội thêm mũ rộng vành để che chắn phần gáy - là nơi tập trung rất nhiều trung tâm hô hấp, tim mạch. Tia tử ngoại chiếu vào vùng này sẽ gây rối loạn các trung tâm, dẫn đến đột quỵ.

Thứ hai là bù đủ nước, nghiên cứu cho thấy thời điểm bù nước tốt nhất là trước khi lao động, luyện tập trong môi trường nắng nóng 30-35 phút. Sử dụng lượng nước là 50ml/kg cân nặng. Ví dụ người có cân nặng 60kg cần sử dụng 300ml và bổ sung liên tục trong suốt thời gian làm việc với tần suất 150-200ml trong 20 phút. Sử dụng nước lọc hoặc nước Oresol là tốt nhất, nếu có thể hãy dùng nước mát 5 độ C.

Thứ ba là khi đồng nghiệp có biểu hiện say nóng, say nắng, cần nhanh chóng đưa người đó vào khu vực có 3 điều kiện: có bóng râm, thoáng khí và gần nhất để thực hiện các bước xử lí. Trong đó, cần chú ý nhất về khoảng cách, hãy đưa đến nơi gần nhất để đảm bảo thực hiện xử lí trong thời gian vàng là dưới 30 phút".

Với kiến thức và kinh nghiệm này, hy vọng rằng say nắng, say nóng sẽ không còn là băn khoăn của người Viettel. Chúc mỗi CBNV luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng để cống hiến và tận hưởng mọi khoảnh khắc của mùa hè.