Trang chủ

Học nói tiếng Anh linh hoạt

Ngôn ngữ chính của người Mozambique là tiếng Bồ Đào Nha. Nhiều CBNV người sở tại ở các phòng, ban dùng tiếng Anh rất tốt, chính xác, nhất là khi giao tiếp với đối tác, các cơ quan quản lý nhà nước Mozambique. Cũng có nhiều CBNV người sở tại chỉ nói tiếng Anh ở mức vừa phải.

Việc nói tiếng Anh chuẩn chỉ, hay “văn hoa” chuẩn IELTS, theo nhiều anh chị em CBNV người Việt ở Movitel nhiều trường hợp không quá cần thiết vì có thể đồng nghiệp người Mozambique sẽ cảm thấy bối rối.

“Tiếng Anh đôi khi không chia thì quá khứ hay tương lai mà chỉ có thì hiện tại mà ghép vào ngữ cảnh thôi. Cách nói là dùng những từ đơn giản nhất để các bạn sở tại hiểu nhanh nhất”, Đỗ Dương, nhân viên truyền thông và marketing Movitel kể.

Thậm chí, anh chị em CBNV người Việt tại Movitel còn chêm một số từ Bồ Đào Nha vào câu tiếng Anh như “amigu - để xưng hô với đàn ông”, “amiga - để xưng hô với phụ nữ”… để tạo sự thân thiện với các bạn đồng nghiệp sở tại. Trong khi đó, giao tiếp với đối tác người bản địa thì sẽ dùng các từ như senhor, senhora để thể hiện sự trân trọng.

Ví dụ một câu nói với CBNV người Mozambique tên Khalid: “Này Khalid, chúng ta phải trả bao nhiêu tiền để thuê biên tập viên làm chương trình radio cho Movitel?”

Tiếng Anh thông thường: “Hey Khalid, how much do we have to pay to hire an editor to make radio programs for Movitel?

Tiếng Anh tại Movitel: “Amigu, how much radio guy?”

Học lái ô tô

Phương tiện di chuyển chủ yếu ở Mozambique là ô tô. Đặc biệt ở các tỉnh, thành phố lớn như Maputo, Matola hay Sofala, không dễ bắt gặp xe máy lưu thông trên đường. Phương tiện công cộng lại chưa phát triển tại đất nước đông Phi này. Taxi và xe tuk tuk không có mào xe, thường tính giá theo… cảm hứng thay vì đồng hồ, công tơ mét.

Anh, chị, em CBNV người Việt lại thường xuyên đi sớm về muộn, làm việc cả cuối tuần. Để chủ động thời gian, hầu hết anh chị em CBNV người Việt của Movitel đều học lái ô tô và đều mua ô tô phục vụ cho công việc.

CBNV chưa biết lái xe tại Việt Nam, khi sang Movitel chỉ cần 1-2 tháng rèn luyện đã có thể đi khắp các con đường ở thủ đô Maputo. Với CBNV đã biết lái xe, sang Movitel chỉ cần vài tuần điều chỉnh từ tay lại thuận sang tay lái nghịch.

Ô tô là phương tiện di chuyển chính ở các thành phố như Maputo, Matola, Sofala...

Nguyên nhân khác khiến CBNV lái xe thường xuyên là việc mua ô tô cũ ở Mozambique tương đối đơn giản. Chính sách nhập khẩu xe cũ linh hoạt giúp giá ô tô qua sử dụng tại Mozambique không quá cao. Một chiếc Toyota Mark X (tương đương dòng Camry ở Việt Nam), sản xuất năm 2009 và còn hoạt động rất tốt chỉ có giá 400.000 meticai, tương đương gần 150 triệu VNĐ. Để tiết kiệm, 3 anh, em CBNV người Việt có thể mua chung 1 xe.

“Xe Nhật nổi tiếng bền bỉ. Ở bên này, anh em gần như chỉ đổ xăng, thay dầu nhớt, hiếm khi phải mang đi sửa chữa”, anh Thịnh, Giám đốc chi nhánh Maputo chia sẻ.

Học cách ứng phó với sự chậm trễ

Lần đầu dùng bữa ở một quán ăn/nhà hàng tại Mozambique, CBNV người Việt mới sang chắc hẳn cảm thấy ngán ngẩm vì thời gian phục vụ quá lâu. Quãng thời gian từ lúc gọi món tới khi đồ ăn lên bàn có thể kéo dài tới hơn 30 phút.

Song đây là câu chuyện chung của hầu hết hàng quán tại Mozambique. Với một số quán ăn sáng, bán bánh mỳ, burger và cà phê, thời gian phục vụ sẽ nhanh hơn nhưng cũng mất từ 15 phút đến 20 phút.

Công tác lâu dài tại Movitel, CBNV người Việt dần học được cách chờ đợi tại các nhà hàng, quán ăn. Đây là điều khó tránh khỏi vì người dân Mozambique đều có tính cách điềm đạm, làm việc gì cũng “từ từ”. Cùng một công việc, người Mozambique thường làm lâu gấp đôi người Việt Nam.

Cũng vì thế mà khi giao việc cho người sở tại, CBNV người Việt phải liên tục theo dõi, giám sát, đốc thúc, kiểm tra tiến độ để đảm bảo các hạng mục đúng deadline.

"Cùng là công việc làm hết 5 ngày, thì với người Việt triển khai, mình chỉ cần kiểm tra, đốc thúc vào 1 - 2 ngày cuối. Với các bạn Mozambique thì ngày nào cũng phải kiểm tra, đôn đốc, nếu không khả năng cao sẽ trượt deadline", anh Lý, giám đốc kỹ thuật tỉnh Sofala kể.