Trịnh Văn Duy (TCT Mạng lưới Viettel) đã đăng lúc 09:30 - 03.10.2023
Tiếp tục một hành trình ngắn tại đất nước Indonesia - Xứ sở vạn đảo khi tôi có dịp tham gia vào đoàn khảo sát lớn tại đây năm 2016. Lần khảo sát này có quy mô lớn hơn tại Burundi do đây là thị trường rất lớn với dân số 250 triệu và diện tích rất rộng với 13.000 hòn đảo lớn nhỏ, khác với Burundi chỉ 27.000 km2 và 10 triệu dân. Tôi tiếp tục vào team vô tuyến và thực hiện xây dựng mô hình truyền sóng cho một khu vực đảo.
Indonesia không hổ danh là một trong những nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á. Khi chúng tôi di chuyển thẳng từ Hà Nội tới sân bay Jakarta, tại đây, sân bay rất rộng với rất nhiều cửa bay và đường bay lớn. Chúng tôi di chuyển tới rìa thủ đô để ở tại đại bản doanh tại đây (giống như Hòa Lạc hay Đông Anh tại Hà Nội) do vùng lõi thủ đô ở đây rất đắt đỏ và đặc biệt đông đúc, rất hay xảy ra tắc đường - đặc sản của Jakarta.
Tôi và 1 đồng chí bên truyền dẫn được phân công tới đảo Padang thuộc đảo lớn Sumatra phía Tây. Padang là một thành phố lớn thuộc đảo này. Tại Indonesia, ta có thể thấy rất nhiều đô thị ngoài thành phố lớn, có thể 1 tỉnh có 7 - 8 đô thị tập trung nhiều người.
Tại Padang, đầu tiên tôi chứng kiến từ sân bay đến mọi công trình ở đây đều có mái hình cái sừng trâu rất độc đáo. Hỏi ra tôi mới biết đây là mô hình nhà do người dân tôn sùng con trâu như vật tượng trưng tại đảo này. Sự tích xa xưa có kể lại rằng, khi xảy ra tranh chấp tại 2 đảo thì chúa đảo này mới thương lượng với chúa đảo kia là để tránh đổ máu thì thay vì mang người ra đánh nhau thì họ thực hiện việc trọi trâu để phân tranh thắng bại với thỏa thuận giữa 2 bên. Bên đảo kia đồng ý và hẹn ngày chọi trâu. Đảo kia chọn ra con trâu to khỏe, chăm bẵm tốt chờ ngày chọi. Bên đảo này họ chỉ chọn con nghé có gắn dao ở sừng.
Gần ngày chọi, họ cho nghé con không ăn uống gì. Khi cuộc chọi bắt đầu, bên kia hừng hực khí thế với việc chọn và chăm trâu của mình, bên này thả con nghé ra. Với việc bị bỏ đói, con nghé nghĩ con trâu kia là mẹ, nó cứ lao vào sau đít để đòi bú. Con trâu đực kia thấy con nghé không thèm chọi và chạy khi con nghé đuổi theo đòi bú. Thế là con trâu kia hiểu là đã thua và 2 đảo trở lại hòa bình. Từ đó, họ coi trâu như con vật tượng trung tại nơi đây.
Bữa ăn phong cách hoàng gia
Ngày đầu tại Padang, quản lý của Smartfen tại đó có mời chúng tôi đi ăn tại nhà hàng. Nhà hàng này được trang trí rất bắt mắt với hoa văn truyền thống và tất nhiên mái thì theo hình cái sừng trâu. Đặc biệt hơn, khi chúng tôi ngồi vào bàn thì ngay lập tức có 1 bàn di động rất lớn đẩy thức ăn tới bàn chúng tôi và đặt lên bàn với rất nhiều loại từ gà roti, gà rán, gà súp, thịt bò các loại, rau, súp, hải sản…
Tôi và anh bạn rất sốc không hiểu sao các bạn gọi nhiều món thế. Tôi thấy các bạn lần lượt chọn một số đồ lên bàn tôi và anh bạn cũng làm theo, chọn một số món. Tôi mới hỏi tại sao gọi nhiều đồ thế, không ăn hết sẽ lãng phí. Anh kia giải thích là gọi tất cả các món có tại nhà hàng, còn mình chọn 1 - 2 món mình thích để ăn và đây là theo phương thức hoàng gia. Tôi và anh bạn đi cùng mới vỡ ra đây là dạng buffet, tuy nhiên đã trót chọn rất nhiều món nên cố ăn hết. Lần đó, chúng tôi hơi quê với hành động chưa hiểu hết văn hóa nơi đây. Đặc biệt hơn, anh bạn kia và 2 cậu sở tại cùng đội tôi thực hiện ăn bằng tay (bốc). Chúng tôi đã nghe qua trong phim Ấn Độ về phong tục này nhưng đó là lần đầu chứng kiến. Chúng tôi phải gọi bộ dĩa và thìa để thực hiện ăn đồ ăn. Đây là lần đầu chúng tôi được thưởng thức đồ ăn theo phong cách hoàng gia của Indonesia và trải nghiệm một nét văn hóa mới.
Chúng tôi tiến hành xây dựng mô hình truyền sóng trên cột đã định sẵn của nhà mạng Smartfen mà Viettel dự kiến xem xét khả năng hợp tác thời điểm đó. Hỗ trợ chúng tôi là 2 cậu nhân viên của Smartfen bao gồm cả lái xe. Một hành trình rong ruổi trên những con đường lại bắt đầu.
Tháng Đạo Hồi Jamadan
Công việc của chúng tôi rất suôn sẻ cho đến khi tháng Đạo hồi Jamadan bắt đầu (từ 1/5 đến hết tháng). Indonesia là đất nước với đa phần là Đạo Hồi, 2 cậu sở tại cùng đội tôi cũng không phải ngoại lệ. Ban đầu tôi vẫn chưa lường hết được yếu tố này sẽ ảnh hưởng tới công việc hiện tại của tôi. Tuy nhiên, sau 2 ngày thuộc Jamadan, tôi mới thấm hết được.
Chúng tôi như mọi ngày tiến hành lắp bộ thu phát xây dựng mô hình truyền sóng trên trạm của Smartfen và tiến hành đo kiểm. Tuy nhiên, ngày hôm đó, 2 cậu sở tại không ăn sáng như mọi khi. Họ giải thích là trong tháng này họ chỉ ăn vào buổi tối khi mặt trời lặn. Tôi hỏi vậy không ăn sao có sức làm, thấy họ xác nhận là vẫn có thể làm việc, tôi mới yên tâm tiến hành công việc và không phản đối cách thức theo Đạo Hồi của họ.
Tuy nhiên, một việc nữa mới khiến công việc ảnh hưởng là theo quy định của Đạo hồi thì trong tháng này, họ phải cầu nguyện ít nhất 6 lần 1 ngày tại nhà thờ gần nhất có thể. Chúng tôi đang tiến hành công việc đo kiểm thì lái xe bỗng không đi đúng đường tôi chỉ định theo route định sẵn mà chuyển sang đường khác để tìm nhà thờ vào cầu nguyện. Cậu ta chỉ vào 15 phút thôi, sau đó lại tiếp tục công việc. Tôi không phản đối vì vấn đề tín ngưỡng, với lại 15 phút tôi cũng giải lao để hút điếu thuốc. Thế nhưng sau 30 phút và tôi cũng hút vài điếu thuốc cũng chưa thấy cậu đó ra. Tôi cảm thấy bắt đầu có vấn đề lớn. Quả thật ngày hôm đó và sau đó mỗi ngày, họ đều không ăn bữa sáng và trưa cùng với cầu nguyện 5 lần, mỗi lần 30 phút. Điều này ảnh hưởng tới tiến độ công việc của chúng tôi.
Thêm nữa, buổi tối về, chúng tôi ăn tối có muốn uống 1 chai bia. Tuy nhiên, chủ quán bảo tháng Jamadan không được phép uống bia và bán bia. Tôi vỡ ra là người Đạo Hồi không dùng cồn, nhất là trong tháng này. Tôi có thuyết phục chủ quán là chúng tôi không phải theo Đạo Hồi và đi mua giúp chúng tôi vài chai bia. Thế là chủ quán cũng đi mua, tuy nhiên bọc trong túi bóng đen có ống hút giả làm nước uống thông thường. Thế đó, chúng tôi được thưởng thức bia theo cách mới tại xứ sở vạn đảo này.
Tháng Jamadan này quả thật là tháng nhớ đời của tôi khi công việc không như mong đợi, tuy nhiên tôi được hiểu về phong tục văn hóa tín ngưỡng Đạo Hồi.
Cưỡi ngựa dọc đường tại Medan - Indonesia
Trải nghiệm đám cưới tại Medan
Đặc điểm của Indonesia là tại các thành phố, đô thị thì rất nhiều người giàu nhưng đều liên quan tới người Trung quốc. Tất cả các cửa hàng buôn bán lớn nhỏ từ que tăm đều của Trung quốc, thậm chí khi vào quán ăn lớn, hầu hết người sở tại không dám vào hoặc không được vào do phân biệt giàu nghèo hoặc lý do gì đó. Ngoài khu đô thị, ra vùng nông thôn thì rất nghèo, nghèo hơn nhiều so với nông thôn Việt Nam. Đặc biệt, tôi đi đo kiểm suy hao nhiều tại các gia đình tại nông thôn cũng như thành thị thì hầu hết người phụ nữ cùng các con ở nhà xem ti vi, chỉ có người đàn ông đi làm việc bên ngoài.
Người Indonesia không thích ăn hải sản, hải sản họ đánh bắt chủ yếu phục vụ khách hàng người Trung quốc hoặc lai Trung quốc. Món ăn ưa thích của họ là món gì cũng sốt, nấu với gói sốt Masakho rồi trộn vào cơm để ăn nên món ăn của họ cũng không đa dạng, đặc biệt do là Đạo Hồi mà thịt lợn là món bị cấm ăn hoặc không thích ăn tại tất cả cửa hàng.
Có một điểm rất tốt ở đó là cảnh vật thiên nhiên, đặc biệt là rừng được bảo tồn hầu hết nguyên vẹn. Tôi đo kiểm trên những con đường dài giữa cánh rừng với cây to và những chú khỉ chạy ngang qua đường hay những loài chim tôi chưa từng gặp trước đó bao giờ. Những điều này tại Việt Nam còn rất ít khu vực có được
Nếu không có Viettel đến Indonesia, mọi người thường chỉ nghĩ đến Bali để du lịch. Ít ai có thể có chuyến hành trình đến những nơi thú vị khác và tất nhiên không thể khám phá nhiều điều thú vị mà chỉ thực tiễn công việc mới giúp có được.
Hành trình ngắn tại Indonesia kết thúc khi chúng tôi hoàn thành khảo sát thị trường này. Tuy nhiên, nó như một cái duyên với tôi tại đất nước vạn đảo này khi sau này, tôi lại có thêm 1 hành trình rất dài tại đất nước Timor ngay bên cạnh với nét tương đồng về con người và thiên nhiên.