Xuân Thành (Học viện Viettel) đã đăng lúc 15:10 - 16.07.2024
Lào, tên chính thức là Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (LPDR) là quốc gia không giáp biển duy nhất nằm trong khu vực Đông Nam Á. Với vị trí nằm ở trung tâm bán đảo Đông Dương, Lào giáp Myanmar và Trung Quốc về phía Tây Bắc, Việt Nam ở phía Đông, Campuchia ở phía Đông Nam và Thái Lan ở phía Tây - Tây Nam.
Nhờ địa hình đồi núi cùng nguồn nước dồi dào, Lào có thế mạnh trong việc sản xuất và xuất khẩu nguồn năng lượng thủy điện và có tham vọng trở thành “cục pin của Đông Nam Á” khi bán nguồn năng lượng này cho các quốc gia liền kề như Thái Lan, Việt Nam, Campuchia,...
Ngoài ra, do vị trí địa lý không giáp biển, Lào là quốc gia năng nổ nhất trong việc xây dựng các tuyến đường kết nối với các nước láng giềng. Tuyến đường sắt nối Côn Minh (Trung Quốc) với thủ đô Vientiane dài hơn 500km cùng tổng vốn đầu tư 6 tỷ USD là minh chứng. Đây là tuyến đường sắt nằm trong hệ thống đường sắt Côn Minh - Singapore thuộc dự án một vành đai - một con đường do Trung Quốc khởi xướng.
Từ thành công kể trên, Lào cũng đang xúc tiến để xây dựng 2 tuyến đường sắt Vientiane - Vũng Áng (139 km) và Savannakhet - Lao Bảo (220km), qua đó giúp hàng hóa của Lào có thể thông thương nhanh chóng ra thế giới nhờ các cảng biển ở khu vực miền Trung Việt Nam. Điều này cũng giúp Lào có cơ hội trở thành “siêu trung tâm thương mại” trên đất liền ở khu vực Đông Nam Á.
Với diện tích 236.800 km2 (bằng 2/3 Việt Nam) song dân số chỉ có 7,7 triệu người nên mật độ dân số của Lào rất thấp, chỉ khoảng 26,7 người/km2. Do đó dù có nhiều tài nguyên khoáng sản như than, vàng, bauxite, thiếc, đồng,… nhưng người dân Lào vẫn sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp với khoảng 70% lao động hoạt động trong lĩnh vực này.
Đặc thù dân cư ở Lào phân bổ thưa thớt trên một lãnh thổ có địa hình chủ yếu là đồi núi với 17 tỉnh, thành và hàng chục nghìn thôn bản. Không những vậy, Lào cũng là một quốc gia đa sắc tộc với 3 dân tộc lớn nhất là Lào Lùm, Lào Sủng và Lào Thơng với nền văn hóa đặc trưng khác nhau. Người dân Lào thường chỉ làm việc trong giờ hành chính và phần lớn theo đạo Phật nên có thói quen sử dụng dịch vụ và quyết định mua hàng dựa vào niềm tin.
Do đó trước năm 2009, Lào có một thị trường viễn thông khép kín, với 3 nhà mạng lớn ETL, LTC, Beeline đã hoạt động hơn 10 năm tạo thành “thế kiềng 3 chân” và chỉ tập trung đến việc thu lợi nhuận. Trong khi đó, công ty đứng thứ 4 là Laos Asia Telecom (LAT) trực thuộc Bộ Quốc phòng dù muốn cải thiện tình hình song lại không có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật nên kinh doanh vô cùng khó khăn.
Chính từ đây, mối lương duyên giữa Viettel trong những lần cử cán bộ hỗ trợ LAT đã xuất hiện khi 2 bên chính thức ký kết hợp tác liên doanh và thành lập công ty Star Telecom với tỷ lệ góp vốn của Viettel là 49%.
Ngày 16/10/2009, mạng viễn thông Unitel chính thức ra đời.
Từ 185 trạm của LAT ban đầu, Unitel nhanh chóng xây dựng 900 trạm BTS (chiếm tới 35% tổng số trạm tại Lào) và hoàn thành 8.000 km cáp quang (chiếm 80% tổng mạng cáp quang toàn quốc). Không những vậy, Unitel mở rộng vùng phủ sóng đến tất cả các buôn làng, kể cả vùng chưa có điện lưới theo chiến lược “Hạ tầng đi trước, kinh doanh theo sau”, qua đó chính thức trở thành doanh nghiệp cung cấp dịch vụ có hạ tầng số 1 tại Lào.
Đến năm 2010, Unitel tiếp tục triển khai Internet trên toàn lãnh thổ Lào và tới năm 2011 đã trở thành nhà mạng dẫn đầu về số lượng khách hàng với 1,5 triệu thuê bao và 39% thị phần.
Qua năm 2012, Unitel triển khai dịch vụ Internet 3G tại 17 tỉnh, thành trên toàn quốc và hoàn vốn kinh doanh sau 3 năm đầu tư, doanh thu trong năm đạt 158 triệu USD, lợi nhuận sau thuế 45 triệu USD. Unitel cũng nộp ngân sách nhà nước Lào khoảng 43 triệu USD và được đánh giá là doanh nghiệp nghiêm túc nhất trong việc thực hiện các nghĩa vụ thuế.
Song song việc kinh doanh, Unitel vẫn tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ khi mở rộng vùng phủ lên 2.000 trạm vào năm 2013 hay nâng cấp lên dịch vụ 4G vào tháng 6/2015, qua đó đem lại cho khách hàng trải nghiệm dịch vụ tốt nhất, với công nghệ tiên tiến nhất thời điểm bấy giờ. Unitel cũng đạt mức 2,65 triệu khách hàng, chiếm 47% thị phần, duy trì vị thế số 1 và đưa số lượng người dân tiếp cận di động tăng từ 18% lên 100%, đưa mạng 4G phủ sóng tới 70% lãnh thổ Lào và đưa quốc gia này trở thành một trong các nước có vùng phủ và tốc độ 4G tốt nhất ASEAN.
Nhờ kết quả trên, tính đến tháng 8/2016, Unitel đã cán mốc 1 tỷ USD doanh thu lũy kế sau 7 năm kinh doanh, với EBITDA (lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao) đạt hơn 60%. Unitel cũng đạt danh hiệu “Thương hiệu viễn thông hoạt động hiệu quả nhất ASEAN” theo đánh giá của Brand Finance.
Tiếp đến, chỉ 1 năm sau, vào ngày 1/1/2017, Unitel cũng đưa mức cước chuyển vùng quốc tế của 3 nước Đông Dương về tương đương mức cước trong nước. Với cách tính mới này, khách hàng của Viettel khi đi roaming và thực hiện liên lạc trong khu vực Đông Dương sẽ được giảm tới hơn 13 lần giá cước cuộc gọi quốc tế trong khu vực, giảm 160 lần giá cước data, cước tin nhắn giảm gần 10 lần, qua đó tạo “thế giới phẳng” cho hơn 120 triệu người dân 3 nước Đông Dương.
Song song với mảng viễn thông truyền thống, Unitel chuyển dịch qua phát triển cung cấp các dịch vụ số và cũng đạt được nhiều thành công mới khi trúng thầu dự án “xã hội thông minh” lớn nhất tại Lào được quản lý bởi Sở Nội vụ vào năm 2017. Đây cũng là nền tảng để Unitel được Ngân hàng Trung ương Lào tin tưởng cấp giấy phép kinh doanh chính thức đầu tiên về Mobile Money vào tháng 8/2019. Trước đó, Unitel là công ty đầu tiên được Quỹ phát triển của Liên hợp quốc lựa chọn và hợp tác nhằm thử nghiệm cung cấp dịch vụ tài chính di động dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Trung ương Lào.
Nhờ hệ thống cung cấp dịch vụ rộng khắp, đến cuối năm 2023, ví điện tử U-money được mở rộng tới 80.000 điểm thanh toán tại 148 huyện của Lào, trong đó 50% tổng số huyện đã được thông qua chủ trương sử dụng dịch vụ U-money để thực hiện chi trả lương. U-money cũng kết nối liên thông với tất cả các ngân hàng, đóng vai trò không nhỏ trong việc chuyển tiền cho người dân tại các khu vực chưa có ngân hàng,... Do đó đến năm 2023, U-money đạt mức tăng trưởng 93% với hơn 1,6 triệu thuê bao đăng ký và 300 nghìn thuê bao sử dụng thường xuyên, tạo cuộc cách mạng tài chính số tại Lào.
Trải qua gần 15 năm kinh doanh, tới nay, mạng di động của Unitel duy trì vị thế đứng đầu thị trường, bao phủ rộng khắp tới cả vùng sâu, vùng xa, nơi địa hình khó khăn phức tạp với gần 9.500 trạm BTS, trong đó có hơn 4.700 trạm 4G và 37.500 km cáp quang. Tính trung bình trên 1 triệu dân, mật độ cáp quang đạt 6.600km, gấp 6,6 lần mật độ trung bình thế giới. Mật độ trạm phát sóng là 950 trạm, gấp 5 lần mật độ trung bình thế giới.
Unitel hiện là nhà mạng viễn thông lớn nhất với hơn 3,5 triệu thuê bao, chiếm 58% thị phần viễn thông tại Lào, là một trong những công ty đóng góp ngân sách nhiều nhất khi đứng thứ 2 về nộp thuế với trung bình 53 triệu USD/năm, tạo việc làm với thu nhập ổn định cho hơn 27.000 lao động, được Đảng và Chính phủ hai nước ghi nhận là hình mẫu điển hình cho hợp tác kinh tế.
Riêng năm 2021, dù gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19 nhưng doanh thu của Unitel vẫn đạt 210 triệu USD, lợi nhuận đạt 77 triệu USD, đưa tổng doanh thu lũy kế của công ty đạt 2 tỷ USD và lợi nhuận lũy kế đạt 778 triệu USD.
Khó khăn trong giai đoạn đại dịch từng là thách thức song đó lại là cơ hội khi xã hội trở lại bình thường, nhất là khi khi nền kinh tế Lào có một trợ lực lớn từ tuyến đường sắt Trung - Lào đang ngày càng giúp gia tăng giao thương giữa Trung Quốc và ASEAN với Lào ở vị trí trung tâm.
Với mối lương duyên bắt nguồn từ sự trợ giúp vô tư và nhiệt thành, ngày nay, Unitel lại là minh chứng thành công của sự hợp tác kinh tế Việt - Lào, 2 quốc gia láng giềng vốn có mối quan hệ đặc biệt được tạo dựng từ lịch sử.
Sự hồi phục của Lào cũng chính là bệ đỡ cho sự tăng trưởng của Unitel, giúp Unitel hướng tới mục tiêu tăng trưởng bình quân 7,1%/năm và đạt kỷ lục doanh thu 306 triệu USD vào năm 2025, trở thành công ty công nghệ dẫn đầu tại Lào, tiếp tục khẳng định là điển hình trong hợp tác kinh tế của hai Đảng, hai Nhà nước nói chung và Bộ Quốc phòng hai nước nói riêng.
Mới đây, ngày 11/7/2024, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào, Chủ tịch nước Tô Lâm đã tới thăm và làm việc tại Công ty Star Telecom, liên doanh của Viettel tại Lào với thương hiệu Unitel. Tại đây, Chủ tịch nước biểu dương các giải pháp của Unitel đã hỗ trợ rất nhiều cho Chính phủ Lào trong việc đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ điện tử và tạo ra sự tiện dụng cho người dân trong các hoạt động tài chính và thanh toán, cũng giống như Tập đoàn Viettel đã và đang làm tại Việt Nam.
Chủ tịch nước Tô Lâm giao nhiệm vụ cho Unitel tiên phong tham gia trong công cuộc chuyển đổi số tại Lào, tham gia cung cấp các sản phẩm chuyển đổi số, công nghệ thông tin cho Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành tại Lào và tiếp tục thực hiện các chương trình an sinh xã hội, đóng góp cho cộng đồng, lan tỏa các giá trị văn hóa nội tại cho các doanh nghiệp tại Lào, đặc biệt là các doanh nghiệp Việt Nam tại Lào.
"Nếu như liên doanh nào, dự án nào giữa Việt Nam và Lào cũng hiệu quả như Star Telecom, chắc có lẽ không có gì phải lo. Đây là hình mẫu điển hình, các đồng chí tiếp tục cố gắng phát huy những thành tích đạt được trong 15 năm qua”, Chủ tịch nước nói.